Eric Rinckhout, Dwaalspoor. Op zoek naar de waarheid achter Het dwaallicht van Willem Elsschot

Meulenhoff | Manteau

Nee, memoires heeft Willem Elsschot nooit geschreven.

Maar hij liet ons wel Het Dwaallicht na, een complex en openlijk erotisch boek uit 1946 dat zonder meer kan worden gelezen als publieke biecht. Eric Rinckhout ging op zoek naar de achtergronden van Het Dwaallicht. Ze leidden hem veel verder dan hij durfde te vermoeden.

In Dwaalspoor wekt Rinckhout met veel verve een tijd tot leven die in het collectieve geheugen staat gegrift: de late jaren dertig.
November 1938. De oorlog wenkt. Ook in Antwerpen, stad van grote tegenstellingen. Net op dat moment orchestreert Elsschot een confrontatie tussen blank en zwart. Hij laat zijn alter ego Laarmans drie Afghaanse matrozen ontmoeten. Op een ellendige Antwerpse novemberavond gaan ze samen op zoek naar het
zakkennaaistertje Maria Van Dam.

Rinckhout ontdekt verdoken politieke stellingnamen in het boek en ontraadselt waarom Elsschot als linkse humanist dit boek ‘moest’ schrijven. Rinckhout vlooide ook archieven uit, vond niet eerder gepubliceerde brieven en deed Elsschots tocht over. Op basis daarvan schreef hij een spannend verhaal waarin de werkelijkheid de fictie inhaalt.

Eric Rinckhout (1956) is cultuurredacteur bij de krant De Morgen. Hij schrijft over beeldende kunst, architectuur en literatuur.

'Ik heb in Het Dwaallicht in het licht willen stellen dat mensen van zéér verschillende stand, godsdienst, ras en kleur broederlijk met elkaar kunnen omgaan en vriendschap sluiten.'

Willem Elsschot